රජය දැඩි පරිශ්රමයකින් පසු පසුගිය සතියේ විදුලි ගාස්තු 66% කින් ඉහළ නැංවීය. එහෙත් මිල විශ්ලේෂකයන් පෙන්වා දෙන්නේ විදුලි ගාස්තු වැඩි කිරීම නිසා බොහෝ භාණ්ඩ හා සේවාවල මිල එයින් තුන් ගුණයකින් ඉහළ ගිය බවයි. එයට හේතුව 66% මිල වැඩිවීම තිදෙනකු අතරින් ගමන් කිරීමය. ඒ නිෂ්පාදකයා, තොග වෙළෙන්දා සහ සිල්ලර වෙළෙන්ඳාය. මේ තිදෙනාටම විදුලි බිල වැඩිවීම එක හා සමානව දැනෙන නිසා ඒ අයට තම ව්යාපාර පවත්වාගෙන යාමට නම් විදුලි බිල වැඩිවීමට අනුරූපීව තම මිල ද වැඩි කරන්නට සිදුවීම අනිවාර්ය වෙයි.
මෙලෙස 198% කින් මිල වැඩිවීම ඍජුවම බලපාන්නේ දුප්පත් පාරිභෝගිකයාටය. ඔහු හැම පැත්තෙන්ම තැලෙයි. විදුලි බිල වැඩි වූ මොහොතේ සිටම බොහෝ අත්යවශ්ය භාණ්ඩ හා සේවාවල මිල ඉහළ දැමිණි. අපේ රටේ සිරිතක් වශයෙන් සැමවිටම සිදුවන්නේ මිල වැඩි කළ ඇසිල්ලේම භාණ්ඩ මිල වැඩිවන නමුත් මිල අඩු වූ විට විවිධ නිදහසට කරුණු ඉදිරිපත් කරමින් මිල පහත හෙළීම ප්රමාද වීමය. මෙවරද එම න්යාය අකුරටම ඉටු විය.
මේ වනවිට විවිධ අංශවල ව්යාපාරිකයන් තම නිෂ්පාදනවල මිල ඉහළ දැමීමට කටයුතු කරමින් සිටින බව පෙනෙන්නට ඇත. කහට තේ එකේ සිට සියලුම ආපනශාලා ආහාරවල සහ බේකරි නිෂ්පාදනවල මිල ඉතා විශාල ලෙස ඉහළ ගොස් ඇත. එසේම සෑම කාර්මික නිෂ්පාදනවල මෙන්ම නිමි ඇඳුම් ඇතුළු සියලුම ඇඳුම් ආයිත්තම්, පාවහන්, බෑග්, බෝතල්, ප්ලාස්ටික් උපකරණ, සබන්, දත් බෙහෙත් ඇතුළු විවිධ වර්ගවල නිෂ්පාදන ද්රව්යවල මිල ඉහළ ගොස් ඇති අතර එසේ මිල වැඩි නොකළ ද්රව්ය මිල ඉදිරි දින කිහිපය තුළ අනිවාර්යෙන්ම වැඩි වනවා ඇත. වෙළෙන්ඳන් තම මිල වැඩිවීම්වලට ඉදිරිපත් කරන ප්රධාන හේතුව වන්නේ විදුලි බිල ඉහළ යාමය. දරුවන්ගේ අභ්යාස පොත්, මුද්රිත පොත්, ලිපිද්රව්ය ඇතුළු බොහෝ දේවල්වල මිල ඉහළ යනවා ඇත.
බොහෝ කර්මාන්තශාලාවලට විදුලි බිල විශාල ලෙස බලපාන්නේ එම ස්ථානවලට නිරතුරුව විදුලි බලය අනිවාර්යයෙන් අවශ්ය වීම නිසාය. අද බොහෝ නිෂ්පාදන සිදුකෙරෙන්නේ විදුලි බලය උපයෝගී කරගෙනය. ඒ ගොඩනැගිලි සඳහා ද එදිනෙදා පවත්වාගෙන යාමටද විදුලිය අවශ්ය වේ. ඒ නිසා නිෂ්පාදනවලට ඍජුව මෙන්ම වක්රවද විදුලි මිල බලපායි. එවිට වැඩි කළා යැයි පවසන 66% තුන් ගුණයකින් අනිවාර්යයෙන්ම පාරිභෝගිකයාට විතැන් වෙයි.
මේ වනවිට මස්, මාළු, කරවල, සැමන් ආදී ආහාරවල මෙන්ම ඒවායින් නිපදවන සෑම ආහාර ද්රව්යයකම මිල වැඩි වී ඇත. ජල බෝතල්, සිසිල් බීම, පැණි බීම, මාගරින්, කිරි, බටර්, චීස්, කෝඩියල් වර්ග ආදී ශීතකරණවල ගබඩා කර තබාගත යුතු ආහාර ද්රව්යවල මිල වැඩිකර අලෙවි කරන්නට සිදුව ඇත. සුපිරි වෙළෙඳසල්වල අලෙවියට තබා තිබෙන සියලුම භාණ්ඩවල මිල ඉහළ යයි. කොටින්ම කිවහොත් විදුලි බිල ඉහළ යාම සෑම ආහාර ද්රව්යයකම පාහේ මිල වැඩිවීමට හේතු වේ. එසේම සිමෙන්ති, තීන්ත, ගල්, යකඩ ඇතුළු ගොඩනැගිලි ද්රව්යවලටද මිල ඉහළ යාම බලපාන්නේ ඒවාටද කුමන ආකාරයකින් හෝ විදුලිය සම්බන්ධ වන නිසාය. මේ හැර කඩදාසි, මුද්රණ ගාස්තු, යතුරු ලියන ගාස්තු, ඡායා පිටපත්, පෑන්, පන්සල් පමණක් නොව අල්පෙනෙති, ක්ලිප් පවා මිල ඉහළ නංවා ඇත්තේ ඉතාම අසාධාරණ ලෙසය.
මේ අතර තවත් විශාල උවදුරකට ජනතාවට මුහුණ පාන්නට සිදුවන බවට අනතුරු ඇඟවීමක් පසුගියදා නිකුත් කෙරිණි. එනම් ජල ගාස්තු සංශෝධනයකට යාමට සිදුවන බවට බලධරයන් ප්රකාශ කිරීමය. මෙය වනාහි ගහෙන් වැටුණු මිනිහාට ගොනා ඇනීමටත් එහාට ගිය සිදුවීමකි. ජල කර්මාන්තයේ විවිධ අවස්ථාවලට ඍජුවම විදුලිය සම්බන්ධය. විදුලි ගාස්තු ඉහළ නංවන බොහෝ අවස්ථාවල ජල ගාස්තු ද ඒ සමඟ ඉහළ නැංවිය යුතු බවට කතිකාවක් නිර්මාණය වුවද ජනතාවගේ භාග්යයට මෙන් එම යෝජනා ක්රියාත්මක වූයේ නැත. එහෙත් මෙවර නම් ජල ගාස්තු ඉහළ යාමේ අවදානමෙන් පාරිභෝගිකයාට ගැලවීමට හැකියාවක් නොවන බව පෙනී යයි. ජල සම්පාදන මණ්ඩලය දැනටමත් පාඩු ලබමින් සිටින අතර මහා පරිමාණ විදුලි ගාස්තු සංශෝධනය නිසා එම පාඩුව විශාල ලෙස ඉහළ යාමෙන් ජල සම්පාදන කටයුතු කරගෙන යාමට කෙසේවත් නුපුළුවන් වී ඇති බවට මැසිවිලි නැගේ. ඇත්තවශයෙන්ම මෙම කතාවේ යම් සත්යතාවක් තිබේ. විදුලි බල හා බලශක්ති ඇමැති පැවසුවා මෙන් ජල ගාස්තු ඉහළ නංවා කනගාටුව ප්රකාශ කිරීමට ඉතා නුදුරු දිනකදී ජල සම්පාදන ඇමැතිටද සිදුවනවා ඇත.
යම් පමණකට හෝ විදුලි බලය සීමා කිරීමට ජනතාවට හැකිවන නමුදු ජලය භාවිතය එසේ අඩු කළ නොහැක්කේ ජලය ජනතාව ජීවත් කරවීමේ මූලික අවශ්යතාවක් නිසාය. මෙහිදී විශේෂයෙන් නාගරික ජනතාවට විශාල අසාධාරණයක් සිදුවේ. ලැබෙන සොච්චම් ආදායම විදුලියට සහ ජලයට ගෙවූ පසු ජීවත් වන්නට සිදුවන්නේ නිරාහාරවය. දැනට ආහාර නොමැතිව මිය යන ජනතාවගේ ගොඩට ජලය නොමැතිව මිය යන සංඛ්යාවද එකතුවීම නොවැළැක්විය හැකිය. ජලය අරපිරිමැස්මෙන් භාවිත කරන ලෙස මහජනතාවට උපදෙස් දිය හැකි නමුත් මෙම ප්රශ්නය විසඳීමට එය පිටිවහලක් නොවනවා ඇත.
භාණ්ඩ මිල ඉහළ යාම පිළිබඳ සමස්ත ලංකා කුඩා හා මධ්ය පරිමාණ කර්මාන්තකරුවන්ගේ සංගමයේ සභාපති නිරුක්ෂ කුමාර පවසන්නේ තම සාමාජික ව්යාපාරවල මිල ගණන් ඉහළ දැමුවහොත් පවතින වියදම් හමුවේ ඒවා පවත්වාගෙන යාමට නොහැකි තත්ත්වයක් උද්ගත විය හැකි බවය.
''මීට පෙර විදුලි බිල ඉහළ දැම්මද කුඩා සහ මධ්ය පරිමාණ නිෂ්පාදනවල මිල ඉහළ දැම්මේ නැහැ. ඒත් මෙවර නම් අනිවාර්යයෙන් ඉහළ නංවන්න වෙනවා. කර්මාන්තකරුවන්ට ඉහළ යන මිල දරාගන්න බැහැ. නිමිඇඳුම්, කිරි ආශ්රිත නිෂ්පාදන, ප්ලාස්ටික්, ඇලුමිනියම්, ලන්ච් ෂීට්, සනීපාරක්ෂක උපකරණ, පිරිසුදුකාරක, තුනපහ, දුරු, මිරිස් කුඩු, ශීතකරණවල තබාගෙන අලෙවි කරන මස් මාළු, බේකරි නිෂ්පාදන හා භාණ්ඩ රුසක මිල 15% - 20% අතර ප්රමාණයකින් ඉහළ දැමීමට සිදුවෙලා තියෙනවා.
කොණ්ඩා සහ රුවුල් කැපීමට අය කරන මුදල්, කාන්තාවන්ගේ රූපලාවණ්ය කටයුතු ගාස්තු, වාහන සර්විස් කිරීම්, ටයර් සහ ටියුබ් අලුත්වැඩියා කිරීම්, වෑල්ඩිං වැඩ ඇතුළු සියලු සේවාවල ගාස්තුද 15% - 20% අතර ඉහළ දැමීමට සිදුවීම නොවැළැක්විය හැකියි. විදුලි මිල වැඩිවීම වගේම මේවාට පාවිච්චි කරන අමුද්රව්ය, රසායන ආදියේ මිලද ඉහළ ගිහින්. මේවායේ මිල ඉහළ නොදැම්මොත් පවත්වාගෙන යාමට බැරි වෙනවා.''
මේ අතර ආගමික ස්ථාන වලටත් මේ විදුලි බිල වැඩි වීම දරුණුවට බලපා ඇත.මාතර ප්රදේශයේ විහාරස්ථානයකට ලැබුණු මේ වන විට සමාජ මාධ්ය ඔස්සේ සංසරණය වෙනවා